با آغاز سال ۲۰۲۵ و بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید، بسیاری از تحلیلگران اقتصادی انتظار داشتند که وضعیت دلار در ۲۰۲۵ با موجی از تقویت روبرو شود. برخی حتی به تحقق برابری یکبهیک دلار و یورو امیدوار بودند. اما برخلاف این پیشبینیها، شاخص دلار در چند هفتهی ابتدایی سال در مسیر نزولی قرار گرفت و همین موضوع باعث بازنگری تحلیلگران نسبت به آینده دلار شد.
چرا دلار همچنان فرمانروای بازار ارز است؟
قدرت نظامی، نفوذ سیاسی، حجم بزرگ اقتصاد آمریکا، نقش دلار در معاملات نفتی و استفاده گسترده از آن در ذخایر بینالمللی، از جمله عواملی هستند که این موقعیت را برای دلار تثبیت کردهاند.
اما آیا وضعیت دلار در ۲۰۲۵ در خطر است؟
کاهش شاخص دلار در هفتههای اخیر، میتواند نشانهای از تضعیف تدریجی دلار باشد؛ بهویژه در شرایطی که اقتصاد جهانی در حال پوستاندازی است و کشورهایی با پشتوانه منابع طبیعی نظیر نفت، نقش پررنگتری پیدا میکنند.
تقویت ارز کشورهای نفتخیز
یکی از نکات مهم، ظرفیت کشورهایی است که از منابع انرژی برخوردارند. از دیدگاه برخی صاحب نظران اقتصادی، در شرایط بیثباتی، ارز کشورهای نفتخیز میتواند نقش پناهگاه امن سرمایه را ایفا کند. تولید انرژی بهعنوان یک پشتوانه ملموس، میتواند به این ارزها ثبات بیشتری ببخشد. در مقابل، ارز کشورهایی که وابسته به چاپ پول بدون پشتوانه هستند، ممکن است در معرض تضعیف قرار گیرند.
گزینه جایگزین دلار؛ طلا یا ارز دیگر؟
با وجود چالشهایی که دلار با آن مواجه است، ارزهایی مانند یوان چین یا یورو هنوز به سطحی از اعتماد و مقبولیت نرسیدهاند که بتوانند جایگاه دلار را تصاحب کنند. این مسئله سرمایهگذاران را به سمت داراییهای امنتر مانند طلا سوق میدهد. طلا همواره به عنوان پناهگاه سنتی در زمان بحرانهای اقتصادی مطرح بوده و حالا نیز میتواند نقش مهمی در سبد داراییها ایفا کند.
افزایش ذخایر طلا در برخی کشورها
کشورهایی چون روسیه، عراق و لهستان بهطور قابل توجهی در حال افزایش ذخایر طلای خود هستند. این روند میتواند بیانگر بیاعتمادی روزافزون نسبت به سیستم مالی مبتنی بر دلار باشد و زنگ خطری برای آینده سلطه دلار در جهان.